مشخصات نهال گیلاس شیشه ای
نهال گیلاس شیشه ای یک نهال غیر بومی و کمیاب با محصولاتی خاص و جذاب است. محصول این نهال بر خلاف اغلب ارقام گیلاس که طیف صورتی و قرمز دارند، به رنگ زرد و درخشان است. رنگ جذاب در کنار طعم شیرین موجب شده است که یکی از بازار پسندترین ارقام گیلاس به شمار برود. در زبان لاتین گلس به معنای شیشه است؛ به همین دلیل این نهال گاهی با عنوان نهال گیلاس گلسی نامیده میشود.
زادگاه اصلی نهال گیلاس شیشه ای کشور فرانسه است. این نهال گیلاس از ارقام پیوندی و اصلاح شده است. برای پیوند این نهال ممکن است از پایههای مختلف مهلب، آلبالو تلخ، آلبالو شیرین و یا مازارد استفاده شود. استفاده از پایههای مختلف ممکن است تفاوتی را در ویژگی نهال جدید ایجاد نماید. برای مثال ارتفاع نهال به پایه به کار رفته، بستگی دارد.
مشخصات محصول نهال گیلاس شیشه ای
محصول نهال گیلاس شیشه ای درشت میباشد. وزن هر گیلاس حدود 4 الی 5 گرم است. این گیلاسها به شکل گرد هستند. پوست گیلاس به رنگ زرد است و بر روی آن رگههای قرمز و نارنجی وجود دارد. پوست گیلاس نازک، صاف و درخشان است. قسمت گوشتی گیلاس نیز به رنگ زرد است. به طور کلی ظاهر زیبا، جذاب و متفاوت گیلاس شیشه ای باعث افزایش بازار پسندی آن شده است.
علاوه بر ظاهر زیبا، طعم گیلاس شیشه ای شیرین و آبدار است و برای مصرف تازه خوری بسیار دلچسب و خوش طعم است. این گیلاس بافت نرمی دارد. به همین دلیل قابلیت حمل و نقل متوسط دارد. در هنگام برداشت محصولات نهال گیلاس شیشه ای و جابجایی آنها توجه داشته باشید که گیلاسها آسیب نبینند.
باردهی درختان گیلاس شیشه ای
نهال گیلاس شیشه ای در سه الی چهار سالگی شروع به باردهی مینماید. پس از گذشت چهار سال نهال به بلوغ رسیده و میزان باردهی آن به حداکثر میرسد. در این حالت شما میتوانید از هر هکتار از زمین، حدود 20 تن گیلاس شیشه ای مرغوب برداشت نمایید. این محصولات در اواخر خرداد و یا اوایل تیر قابل برداشت است.
نهال گیلاس شیشه ای قدرت رشد بالایی دارد. یک درخت بالغ ممکن است تا ارتفاع ۱۵ تا ۲۰ متر رشد کند. البته ارتفاع نهال به شرایط اقلیمی منطقه بستگی دارد. در کشور ما، میانگین ارتفاع این نهال ۱۱ متر است. با هرس درخت میتوان تا حدودی ارتفاع درختان را کنترل کرد. همچنین استفاده از پایه کوتاه برای پایه پیوند، یک روش دیگر برای کاهش ارتفاع درختان است. به دلیل ارتفاع زیاد درختان گیلاس شیشه ای، محصولات به کمک تجهیزات چیده میشوند.
درخت گیلاس شیشه ای حدود 30 سال باردهی اقتصادی دارد. پس از اینکه عمر اقتصادی درخت گیلاس به پایان رسید، بازدهی آن به شدت کاهش پیدا میکند.
مناطق کاشت نهال گیلاس شیشه ای
اگر نهال گیلاس شیشه ای در منطقه مناسب کاشته شود، بازدهی فوق العادهای خواهد داشت. این نهال در نیمه اول فروردین ماه شکوفه میدهد. متاسفانه این شکوفهها در برابر سرمای بهاره مقاومت بسیار کمی دارند، بنابراین کاشت نهال در مناطقی که امکان سرمای دیررس بهاره وجود دارد، مناسب نیست. همچنین این نهال تحمل سرمای شدید را ندارد، بنابراین بهتر است از کاشت نهال در مناطق سردسیر خودداری کنید.
نهال گیلاس شیشهای باید در منطقهای کاشت شود که نیاز سرمایی آن تامین شود. این نهال باید حدود 500 الی 1200 ساعت سرمای زیر 7 درجه سانتی گراد را تحمل کند. در مناطق گرمسیر امکان برآورده نشدن نیاز سرمایی نهال وجود دارد. به طور کلی ششرایط اقلیمی مناسب برای کاشت نهال گیلاس شیشه ای، مناطق معتدل و نیمه گرمسیر است. این نهال در مناطق نیمه خشک بهترین عملکرد را از خود نشان میدهد.
مورد دیگری که در رشد و عملکرد نهال گیلاس شیشه ای موثر است، ارتفاع منطقه کاشت است. این نهال در ارتفاع 100 الی 300 متر بالاتر از دریا، عملکرد مناسب خواهد داشت.
کاشت نهال گیلاس شیشه ای
کیفیت خاک منطقه در پرورش نهال گیلاس شیشه ای بسیار اهمیت دارد. این نهال در خاکهای لومی و رسی رشد و عملکرد بهتری دارد. خاکهای سنگین که زهکشی مناسبی ندارند، به هیچ وجه برای کاشت این نهال مناسب نیست. زیرا این خاک آب را از خود عبور نمیدهد و موجب غرقابی شدن ریشه و پوسیدن آن میشود.
نهال گیلاس شیشه ای به شدت آفتاب پسند است. این نهال برای تولید محصولات شیرین و مرغوب نیاز دارد که نور خورشید را به میزان کافی دریافت کند. از آنجا که نهال گیلاس شیشه ای ارتفاع بسیار زیادی دارد، سایه انداز آن نیز بیشتر است. به همین دلیل، در هنگام کاشت نهال باید فاصله مناسب در بین نهالها در نظر بگیرید تا در زمان بلوغ نهال، بر روی یکدیگر سایه ایجاد نکنند. فاصله استاندارد برای کاشت این نهال، فاصله 6*6.5 میباشد.
اگر چه نهال گیلاس شیشه ای خود بارور است، اما کاشت رقم گرده افشان دیگر در میان این نهالها، موجب میشود که باردهی نهال به میزان زیادی افزایش یابد. بهترین رقم گرده افشان برای این رقم، نهال تارتاران است. استفاده از این رقم موجب میشود که محصولات نهال مرغوبتر و درشتتر شوند. همچنین نهال گیلاس خوشهای بینگ و وان را نیز میتوان به عنوان گرده افشان در بین نهالها کاشت.
مراقبت از نهال گیلاس شیشه ای
مراقبت از نهال گیلاس شیشه ای شامل آبیاری، کوددهی، هرس و سمپاشی نهال است. اگر مراقبت اصولی از نهال انجام گیرد، بازدهی آن به شدت افزایش مییابد. این نهال نسبت به کم آبی و خشکی حساسیت بالایی دارد. به همین دلیل، آبیاری آن باید با دقت فراوان انجام شود.
البته نهال گیلاس شیشه ای همان گونه که نسبت به کم آبی حساس است، تحمل غرقابی شدن را نیز ندارد. غرقابی شدن باعث میشود که ریشه نهال پوسیده شود. بنابراین به هیچ وجه از روش غرقابی برای آبیاری این نهال استفاده نکنید. همچنین به دلیل مقاومت کم نهال در برابر خشکی، از روش دیمی برای آبیاری این نهال استفاده نکنید. بهترین روش برای آبیاری نهال گیلاس شیشه ای استفاده از روش تحت فشار قطره ای است.
نهال گیلاس شیشه ای در سال اول کاشت، باید یک بار در هفته آبیاری شود. اما پس از بلوغ نهال و گسترش ریشهها در خاک، باید هر ۱۰ روز یک بار اقدام به آبیاری نهال کنید. میزان آب مورد نیاز برای آبیاری نهال در فصول مختلف سال متفاوت است. در فصل بهار، نهال به ازای هر روز به نیم لیتر آب نیاز دارد. اما در فصل تابستان به دلیل اینکه هوا گرمتر است و میزان تبخیر آب بیشتر است، به ازای هر روز، 3 لیتر آب برای آبیاری نهال نیاز است.
در مراقبت از نهال گیلاس شیشه ای باید بسیار مراقب باشید که نهال به آفات و بیماری مبتلا نشود. زیرا این نهال در برابر آفات و بیماریهای قارچی و باکتری مقاومت کمی دارد. شته سیاه مهمترین و پرخسارتترین آفت این نهال است. این آفت زمینه ابتلا به بیماریهای قارچی و باکتریایی را نیز فراهم میکند. توصیه میشود برای مقابله با این آفت، از سموم دیازینون و یا مالاتیون استفاده نمایید. مگس سیاه نیز یکی دیگر از مهمترین آفات نهال گیلاس شیشه ای است. برای مقابله با این آفت باید از سموم دیازینون، گوزاتیون و مالاتیون استفاده گردد.
یکی دیگر از راهکارهای مقابله با آفات و بیماری، هرس سالیانه نهال است. نهال گیلاس شیشه ای باید در اواخر تابستان هرس شود. در هرس کردن شاخههای بی ثمر و برگهای اضافی نهال حذف میشوند تا شاخههای بارور و جوان در معرض تابش نور خورشید قرار بگیرند. علاوه براین به دلیل اینکه تراکم شاخهها کاسته میشود، گردش هوا در بین برگها بهتر و راحتتر انجام میگیرد.
