نهال پسته خوشه ای

معرفی نهال پسته خوشه ای

نهال پسته خوشه ای با بازدهی فوق العاده و محصولات مرغوب از بهترین ارقام نهال پسته بومی ایران است. این نهال فقط در مناطق پسته خیز کشورمان پرورش داده می‌شود و در کشور ما تنها تولید کننده این پسته در سراسر دنیا است. به همین دلیل بازار داخلی و خارجی بسیار عالی برای محصولات نهال فراهم است.

نهال پسته خوشه ای از ارقام پیوندی و اصلاح شده است. این نهال بر روی پایه کوتاه پیوند زده شده است و ارتفاع کمی دارد. ارتفاع کم نهال، باعث افزایش بازدهی آن شده است؛ زیرا انرژی نهال بر روی تولید محصولات بشیتر متمرکز است. همچنین ارتفاع کم نهال کمک می‌کند که برداشت محصولات، سمپاشی و هرس نهال ساده‌تر شود. به دلیل اینکه ریشه این نهال بسیار حساس است، عملیات پیوند حتما باید توسط افراد متخصص و ماهر انجام شود.

محصول نهال پسته خوشه ای

محصول نهال پسته خوشه ای به صورت خوشه های بزرگ و متراکم است. هر خوشه حدودا به طور میانگین شامل 17 الی 18 پسته است. این پسته‌ها، درشت، کشیده و بادامی شکل هستند. بر روی پوست استخوانی پسته، پوست نازک سبز رنگی وجود دارد. پس از رسیدن پسته‌ها، این پوست سبز تغییر رنگ داده و به قرمز متمایل می‌شود. گاهی اوقات پس از اینکه پسته‌ها رسیدند، این پوست بیرونی شکاف بر‌می دارد.

باردهی درخت پسته خوشه ای

پس از خرید نهال پسته خوشه ای یک ساله از نهالستان و کاشت آنها در باغ، حدود 4 سال زمان نیاز است تا نهالها شروع به تولید پسته‌های مرغوب و باکیفیت نمایند. این نهال از ارقام بسیار پربازده است. در اواسط شهریور ماه که زمان برداشت پسته خوشه ای است، مشاهده می‌کنید که شاخه‌های نهال پر از خوشه‌های پسته است. به طور متوسط از هر هکتار از زمینی که زیر کشت این رقم است، می‌توان حدود 7 الی 8 تن محصول برداشت نمود.

همان گونه که ذکر شد، نهال پسته خوشه ای ارتفاع کمی دارد و از رقم پاکوتاه برای پیوند استفاده شده است. این درخت در زمان بلوغ حداکثر 3 الی 3.5 متر ارتفاع دارد. به دلیل همین ارتفاع کوتاه، برداشت محصولات بسیار ساده و کم هزینه است و نیاز به تجهیزات ماشینی نیست. ارتفاع کم درختان عملیات سمپاشی و هرس نهالها را نیز سهولت می‌بخشد.

عمر اقتصادی نهال پسته خوشه ای بسیار بالا است. این درختان حدود 45 سال بازدهی عالی دارند. با توجه به ارزش بالای محصولات این نهال، سودآوری نهال بی نظیر است.

مناطق کاشت نهال پسته خوشه ای

نهال پسته خوشه ای در برابر سرمای شدید زمستان بسیار مقاوم است. این نهال به راحتی سرمای منفی 30 درجه را تحمل می‌کند. در اوایل فروردین، شکوفه‌های زیبای نهال شروع به جوانه زدن می‌کنند، بنابراین این نهال از ارقام میان گل است. به دلیل مقاومت بالای نهال در برابر سرما، شکوفه‌های نهال در اثر سرمای بهاره، دچار سرمازدگی نمی‌شوند. اما توجه داشته باشید که باران ممکن است به شکوفه‌ها آسیب بزند. بنابراین باید از شکوفه‌ها در برابر سرما مواظبت کرد.

نهال پسته خوشه ای در برابر گرمای شدید تابستان نیز مقاومت بالایی دارد. این نهال گرمای 40 درجه بالای صفر را نیز تحمل می‌کند. این نهال برای کاشت در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر مناسب است. به دلیل مقاومت بسیار بالای نهال در برابر کم آبی و خشکی، این نهال برای کاشت در مناطق گرم و خشک مناسب است.

مناطق مرطوب و پرباران به هیچ وجه برای کاشت نهال پسته خوشه ای مناسب نیست. بنابراین از کاشت این نهال پسته در مناطق شمالی ایرانی و به طور کلی مناطق نزدیک به دریا خودداری کنید. در مناطقی که میزان رطوبت هوا بالا است، نهال دچار صمغ و پوسیدگی می‌شود. مناطق کویری و نیمه کویری بهترین مناطق برای پرورش نهال پسته خوشه ای است.

کاشت نهال پسته خوشه ای

نهال پسته خوشه ای در خاک لمونی شنی رسی بهترین رشد و عملکرد را خواهد داشت. این خاک به دلیل دارا بودن بافت سبک و زهکشی مناسب، شرایط ایده‌آل برای پرورش نهال را فراهم می‌کند. این نهال خاک شور و آهکی را نیز تحمل می‌کند. در صورتی که رطوبت هوا و خاک بیش از اندازه باشد، نهال محصول‌دهی نخواهد داشت.

نهال پسته خوشه ای ارتفاع کمی دارد. ولی شاخه‌ها و برگهای گسترده‌ و تاج پهنی دارد. بنابراین هنگام کاشت نهال باید توجه کنید که نهالها را با فاصله مناسب از هم بکارید تا شاخه‌‎ها در یکدیگر نپیچد. کارشناسان معتقدند که الگوی استاندارد برای کاشت نهال پسته خوشه ای در زمین‌های مسطح فاصله 4*4 متر است. اما الگوی مناسب در زمین‌های غیر مسطح فاصله 3*3 متر است. با رعایت این الگو می‌توان 500 الی 700 اصله نهال را در هر هکتار کاشت.

نهال پسته خوشه ای خود سازگار نیست و برای باردهی به کاشت رقم گرده زا نیاز دارد. گرده افشانی و لقاح این نهال توسط باد انجام می‌شود. بارش باران در این هنگام، موجب اختلال در عملیات گرده افشانی شده و میزان تولید محصولات افت می‌کند.

مراقبت از نهال پسته خوشه ای

نهال پسته خوشه ای نیاز به مراقبت دارد تا رشد و محصول دهی عالی داشته باشد. این نهال در مقابله با چالش کم آبی و خشکی مقاومت بسیار بالایی از خوش نشان می‌دهد. پس از کاشت نهال پسته خوشه ای تا سه سالگی، به دلیل اینکه ریشه نهال کوچک است باید هر 7 الی 10 روز یکبار آبیاری شود. پس از پایان سه سالگی که ریشه نهال بزرگتر و گسترده‌تر شده است، تا پایان شش سالگی باید هر 12 الی 20 روز یکبار، نهال آبیاری شود. پس از 6 سالگی که ریشه درخت در عمق خاک نفوذ کرده است و رطوبت را از عمق خاک جذب می‌کند، می‌توان هر ماه یک بار نهال را آبیاری کرد.

نهال پسته خوشه ای برای تولید محصولات بهتر و بیشتر به کودهای شیمیایی نیاز دارد. نوع کودهای مورد نیاز و زمان مناسب آنها پس از آنالیز خاک توسط کارشناسان تعیین می‌شود. اما به طور کلی کودهای حاوی نیتروژن، فسفر و پتاسیم به بهبود محصول دهی نهال کمک می‌کند. در صورتی که برگهای نهال رنگ پریده و یا زرد شوند، یعنی نهال نیاز به آبیار دارد. کود دهی باعث افزایش مقاومت نهال پسته خوشه ای در برابر آفات و بیماری می‌شود.

مهمترین آفات و بیماری نهال پسته خوشه ای، پسیل، پوسیدگی ریشه و بیماری‌های خاکزی می‌باشد. به دلیل حساسیت نهال نسبت به پسیل باید حتما آن را سمپاشی کنید تا از خسارات این آفت جلوگیری نمایید. در صورت کاشت صحیح نهال و مراقبت اصولی از آن تا حدود زیادی می‌توان این بیماری را کنترل کرد. برای مثال برای پیشگیری از بیماری گموز، هنگام کاشت نهال پسته خوشه ای به هیچ وجه نباید ساقه و طوقه درون خاک قرار بگیرند. همچنین هنگام آبیاری باید از خیس کردن ساقه خودداری کرد.

یکی از مهمترین موارد در مراقبت از نهال پسته خوشه ای هرس سالیانه است. بی توجهی به هرس نهال در زمان مناسب، باعث کاهش عمر آن خواهد شد. برای مثال یکی از مهمترین بیماری‌های این نهال، گال گیاهی است که ممکن است باعث نابودی نهال شود. هرس صحیح و اصولی باعث افزایش طول عمر نهال می‌شود.

نهال پسته خوشه ای به هرس فرمدهی و هرس باردهی نیاز دارد تا شکل بهتر و محصول دهی بیشتری داشته باشد. در دو سال اول کاشت، نهال نیاز به هرس فرمدهی دارد؛ یعنی شاخه های بدشکل حذف می‌شوند. به این ترتیب ارتفاع نهال و گستردگی تاج آن کنترل می‌شود. هنگامی که نهال در خواب زمستانی به سر می‌برد و ترشح صمغ در آن متوقف شده است، نهال پسته خوشه ای به هرس باردهی نیاز دارد. در هنگام هرس باردهی، شاخه‌های بی ‌ثمر، ضعیف و بیمار قطع می‌شوند. در عملیات هرس، شاخه‌های بالایی نهال حذف می‌شوند تا انرژی اصلی نهال بر روی شاخه‌های پایینی که مثمر هستند، متمرکز شود.