مشخصات نهال شلیل سفید
نهال شلیل سفید یکی از انواع نهال بومی ایران است که در مشهد بیشترین میزان کشت را دارد. همان گونه که از نام نهال مشخص است، رنگ شلیل سفید بوده و نسبت به سایر ارقام متفاوت است. این نهال اگر چه دارای محصولات مرغوب و با کیفیت است و یکی از خوشمزهترین ارقام شلیل را تولید میکند، اما میزان کشت آن نسبتا پایین است. بنابراین کاشت این نهال ممکن است بسیار سودآور و تجاری باشد.
نهال شلیل سفید از ارقام پیوند است که پایه اصلی آن آلو وحشی، شفتالو و یا زردآلـو تـلخ است. این نهال حداکثر 3 متر ارتفاع دارد و تاج نسبتا کوچکی نیز دارد. برخی از باغداران این نهال را به عنوان درخت فرعی در بین سایر ارقام میکارند. در ادامه به معرفی بیشتر این نهال شلیل میپردازیم.
مشخصات محصول نهال شلیل سفید
محصول نهال شلیل سفید میوههای به شکل گرد و با اندازه متوسط است. وزن هر هلو تقریبا 100 الی 150 گرم است. هر کیلو شلیل سفید حاوی 8 الی 10 عدد میباشد. پوست شلیل سفید، به رنگ سفید مایل به زرد است. قسمت گوشتی آلو، به رنگ سفید است و به هسته چسبیده است.
بافت شلیل سفید سفت و آبدار است. به همین دلیل تا دو ماه قابلیت نگهداری در انبار با حفظ کیفیت اولیه را دارد. قابلیت نگهداری بالا در کنار طعم و عطر بسیار عالی محصول نهال شلیل سفید موجب شده است که یکی از بهترین ارقام برای صادرات باشد. شلیل سفید اگر چه در بازار عرضه کمتری دارد، اما یکی از بهترین و خوشمزهترین انواع شلیل برای مصرف به صورت تازه خوری است. همچنین از آن برای تهیه کمپوت، کیک و دسر نیز استفاده میشود.
میزان باردهی درخت شلیل سفید
نهال شلیل سفید، از انواع نهالهایی است که پس از کاشت، خیلی زود باردهی خود را آغاز میکند. این نهال از سال دوم به بار مینشیند و میوههای خوشمزه و با کیفیتی را تولید میکند. محصول این نهال از ارقام زودرس است و در اواخر تیر و یا اوایل مرداد به صورت نوبرانه وارد بازار میشود. معمولا میوههای نوبرانه نسبت به سایر ارقام قیمت بالاتری دارند. به همین دلیل کاشت این نهال برای باغداران بسیار پرسود است.
میزان باردهی نهال شلیل سفید بسیار بالا است. این نهال سالانه بیش از 40 تن در هکتار بازدهی دارد. این میزان بازدهی بسیار اقتصادی و سودآور است. انواع نهال شلیل معمولا عمر اقتصادی کوتاهی دارند. البته این نهال نسبت به سایر ارقام عمر نسبتا طولانیتری دارند. عمر اقتصادی یک درخت شلیل سفید حدود 10 الی 15 سال است. این رقم به میزان رسیدگی و شرایط اقلیمی منطقه بستگی دارد. اگر چه عمر مفید نهالهای شلیل سفید کم است، اما میزان بازدهی بسیار بالای آنها سبب شده است که صرفه اقتصادی آن بسیار عالی باشد.
معمولا رشد نهال شلیل سفید کم است. ارتفاع یک درخت بالغ حداکثر به 3 متر خواهد رسید. به همین دلیل رسیدگی به آن و برداشت محصولات، نسبتا راحتتر است. توجه داشته باشید که محصول این نهال باید کمی قبل از اینکه کامل برسند، چیده شود. در واقع باید میوهها هنگام برداشت کمی سفت باشند تا قابلیت نگهداری آن بیشتر باشد.
مناطق کاشت نهال شلیل سفید
در این بخش به این مساله میپردازیم که کدام مناطق برای کاشت و پرورش نهال شلیل سفید مناسب است؟ برای پاسخ به این سوال باید نکات زیر را بررسی کنید. نیاز سرمایی این نهال، 200 الی 700 ساعت سرمای زیر 7 درجه سانتی گراد است. پس از اینکه نیاز سرمایی نهال تامین شد، در ماه اسفند شکوفههای این درخت ظاهر میشوند. بنابراین این نهال از ارقام زودگل است. به همین دلیل نسبت به سرمای دیرس بهار حساس میباشد.
نهای شلیل سفید در برابر سرما مقاومت بسیار پایینی دارد. این نهال قادر است حداکثر 3 درجه زیر صفر را تحمل کند. بنابراین با توجه به ویژگیهای ذکر شده، مناطق سردسیر به هچ وجه برای کاشت این نهال مناسب نیست. در صورت کاشت نهال در مناطق سردسیر، خشک شده و از بین خواهد رفت.
بر خلاف سرما، نهال شلیل سفید در برابر گرما بسیار مقاوم است. این نهال به راحتی میتواند گرمای 40 درجه بالای صفر را به خوبی تحمل کند. بهتر است نهال در مناطق گرمسیر، نیمه گرمسیر و یا معتدل کاشته شود. اما توجه داشته باشید در صورت کاشت این نهال در مناطق جنوبی، نیاز به آبیاری بیشتری دارد.
کاشت نهال شلیل سفید
قبل از کاشت نهال سفید حتما خاک زمین مورد نظر خود را بررسی کنید. این نهال حتما باید در خاکهای سبک و مناسب که زهکشی مناسبی دارند، کاشته شود. کاشت نهال در خاکهای رسی و سنگین که زهکشی مناسبی ندارد، موجب از بین رفتن نهال میشود. زیرا این نهال نسبت به غرقابی شدن حساس است. خاک رسی آب را از خود عبور نمیدهند و رطوبت را حفظ میکنند که باعث آسیب به درخت میگردد. فراموش نکنید که قبل از کاشت نهال زمین را خوب شخم بزنید تا زهکشی آن بهبود یابد.
نهال شلیل سفید برای رشد و باردهی بهتر باید در خاکهایی که غنی از مواد معدنی هستند، کاشته شود. به همین جهت باید قبل از کاشت نهال، با انجام آزمایش نمونه خاک، میزان مواد معدنی آن را بررسی نمایید. سپس در صورت لزوم کود مناسب را به آن اضافه کنید. همچنین توجه داشته باشید که نهال در خاکهایی با مقدار اسیدتیه 7 تا 5/7، رشد بهتر و مطلوبتری دارد. در خاکهای قلیایی و آهکی میزان بازدهی درخت بسیار افت میکند.
نهال شلیل سفید به شدت نورپسند است، این نهال باید روزانه ۸ ساعت در مقابل نور مستقیم خورشید قرار بگیرد. هر چه نهال آفتاب بیشتری دریافت کند، میوهها بزرگتر، باکیفیتتر و شیرینتر خواهد بود. بنابراین به هیچ وجه نهال را در مکانهای سایهدار نکارید. همچنین نهالها باید در فاصله مناسب از هم کاشته شوند تا مانع دریافت نور یکدیگر نشوند. به دلیل اینکه این نهال ارتفاع بسیار کمی دارد و همچنین رشد عرضی پایینی دارد، میتوانید این نهال را با فاصله 4*4 متر و یا 3*3 متر بکارید. در این حالت شما میتوانید در هر هکتار، حدود 1000 اصله نهال بکارید.
نهگداری نهال شلیل سفید
در نگهداری نهال شلیل سفید مساله آبیاری دقیق و منظم بسیار مهم و حیاتی است. این نهال در برابر کم آبی و خشکی نیمه متحمل است. میزان آبیاری بر روی رشد نهال و کیفیت محصول تاثیرگذار است. این نهال باید به صورت هفتگی و به طور متوسط با 10 لیتر آبیاری شود.
نکته بسیار مهم در آبیاری نهال شلیل سفید، جلوگیری از غرقابی شدن ریشه است. ریشه این نهال در صورت غرقابی شدن میپوسد و از بین میرود. بنابراین بهتر است نهالها به روش قطرهای آبیاری شوند. در این روش آب کمتری نیز مصرف شده و از رشد علفهای هرز اضافی جلوگیری میشود.
هرس نهال شلیل سفید موجب میشود که با حذف شاخههای اضافی و مرده که ثمرهای ندارند، نور خورشید به شاخههای دیگر بتابد و محصولات مرغوبتر شوند. همچنین در این حالت، فضا برای رشد شاخه جدید ایجاد میشود. بنابراین نهالها باید در اواخر زمستان یا اوایل بهار هرس شوند.
متاسفانه نهال شلیل سفید در برابر آفات و بیماری مقاومت پایینی دارد. بنابراین نهال باید در زمان مناسب با سموم مناسب سمپاشی گرددد. برای مثال برای جلوگیری از بیماری پوسیدگی قهوهای، باید در فصل بهار، نهال را با اسپری قارچ کش سمپاشی کنید. همچنین در اواخر بهار یا تابستان باید از کود نیتروژن برای تقویت نهال استفاده کرد. اوره، کود دامی پوسیده یا کود شیمیایی نیز به افزایش مقاومت نهال در برابر آفات و بیماری کمک میکند.
